Türkiye geçtiğimiz seçimlerden önceki bir yıl boyunca EYT’yi konuştu ve muhalefetin bu vaadi yerine getireceğini bildirmesiyle birlikte hükümet, bu konuda bir çalışma yaparak, emeklilikte yaşa takılanlara bu haklarını verdi.
Fakat söz konusu durum, sosyal güvenlik açığı yoğun bir şekilde yaşanan Türkiye’de önemli sorunları da beraberinde getirdi ve hükümetin yeni açıkladığı Orta Vadeli Plan’da emeklilik için ayrı bir bölüm oluşturuldu.
Hükümete yakın Hürriyet Gazetesi’nde de buna benzer bir haber bugün Hacer Boyacıoğlu imzasıyla yayınlandı.
Haberde özetle vurgulanan konu, ne kadar çok çalışma ve ne kadar çok prim yatırma durumu varsa, emekli maaşının buna göre şekilleneceği yönünde.
Birkaç gün öncede yayın medyada Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) hakkında bazı haberler yer aldı.
PEKİ YENİ DÖNEMDE EMEKLİ OLACAKLARI NELER BEKLİYOR?
Çıkan haberlere bakılırsa, yeni dönemde emekli olmak çok kolay olamayacak, Türkiye gerek Avrupa Birliği ve ABD’de yaygın olan Bireysel Emeklilik Sistemini (BES) 2018’de açıkladığı ve 2019 ile 2021 yılını kapsayan ekonomik programda zorunlu hale getirmişti. Fakat bunu halen bir çok vatandaş tam olarak yerine getirmezken, bu dönemde de emeklilik üzerine yeni modeller üzerine durulmuştu.
AVRUPA VE ABD’DEKİ SİSTEM NEYE GÖRE ŞEKİLLENİYOR?
Avrupa’da çalışanların yatırdıkları sigorta primleri devletin kasasında birikiyor ve dağıtım ve fonlama olmak üzere 2 farklı sistemle bireyler emekli oluyor.
PAY-GO sigortalı çalışanlar, ödedikleri primlerle emekli maaşları için gerekli fonu oluşturuyorlar. PAYGO sisteminde emeklilik sisteminin kuşaklar arasında devamlılığı için çalışmalar yapılıyor. Avrupa’da biriken yaşlı nüfus nedeniyle bireysel emeklilik sistemi de devlet tarafından yaygın hale getirilmiş duruda. Bireysel emeklilik fonunda biriken parayla bireylere emeklilik döneminde refah seviyesi için destekler sağlanıyor.
ABD’de ise emeklilik puanlara göre belirleniyor. Ne çok çalışırsan o kadar çok puan toplarsın gibi bir durum yok. Çünkü yılda maksimum toplanacak puan 4 ve 40 puana ulaşıldığında emekli olunabiliyor. Fakat puan toplamak o kadar basit bir iş değil ve burada da emeklilik yaşı 65’in üzerinde.
TÜRKİYE’DEKİ YENİ SİSTEMLE İLGİLİ İLK UÇLAR: UZUN SÜRE ÇALIŞMAN LAZIM
Hürriyet’teki haber, Türkiye’deki emeklilik sisteminin Avrupa ve ABD’den farklı olacağına dair bazı uçlar veriyor. OVP’deki uçlara göre, sosyal güvenlik sisteminde daha çok kalacak çalışanlara emeklilikte daha yüksek maaş verilecek. Fakat bunun olumsuzluğu, bireylerin daha uzun süre çalışıp geç emekli olması yönünde olabilir.
